Thị trường dự đoán có phải là cờ bạc? Connecticut ra lệnh cho Robinhood, Kalshi dừng hoạt động, châm ngòi cho cuộc chiến quản lý

Chính quyền bang Connecticut của Hoa Kỳ đã ban hành lệnh cấm đối với các nhà điều hành thị trường dự đoán Robinhood và Kalshi, cáo buộc các nền tảng này kinh doanh cờ bạc trực tuyến trái phép tại bang này, yêu cầu họ ngay lập tức ngừng cung cấp hợp đồng cá cược thể thao. Robinhood đã nhanh chóng phản pháo, viện dẫn cơ quan quản lý liên bang CFTC làm “lá chắn”, nhấn mạnh các hợp đồng sự kiện của họ được liên bang giám sát nghiêm ngặt, và họ kinh doanh sản phẩm tài chính phái sinh hợp pháp chứ không phải cờ bạc.

Ba cáo buộc lớn của bang Connecticut: Hoạt động không giấy phép, vi phạm chính sách, cung cấp dịch vụ cho người chưa đủ tuổi

(Nguồn: Trang web Chính phủ bang Connecticut)

Giám đốc Sở Bảo vệ Người tiêu dùng bang Connecticut, ông Bryan T. Cafferelli, đã nêu ra ba cáo buộc lớn đối với Robinhood và Kalshi trong một tuyên bố. Thứ nhất, các tổ chức này đều chưa được cấp phép cung cấp dịch vụ cờ bạc tại Connecticut. Ở bang này, mọi hoạt động liên quan đến đặt cược bằng tiền đều phải được chính quyền bang cấp giấy phép cờ bạc, trong khi Robinhood và Kalshi chưa đăng ký hoặc được cấp loại giấy phép này.

Thứ hai, ngay cả khi họ có được giấy phép, các hợp đồng của họ cũng vi phạm nhiều quy định và chính sách khác của bang Connecticut. Luật của bang này quy định rất nghiêm ngặt đối với hoạt động cờ bạc, bao gồm giới hạn số tiền cược, giới hạn tuổi tham gia, các biện pháp phòng chống cờ bạc có vấn đề… Chính quyền bang cho rằng, thiết kế hợp đồng và cách vận hành của các nền tảng thị trường dự đoán này không đáp ứng được những yêu cầu đó, dù có giấy phép cũng không thể hợp pháp hóa hoạt động.

Thứ ba, cáo buộc nghiêm trọng nhất là cung cấp dịch vụ cá cược cho người dưới 21 tuổi. Luật của bang quy định độ tuổi tối thiểu để tham gia cờ bạc là 21, nhằm bảo vệ thanh thiếu niên khỏi nguy cơ nghiện cờ bạc. Nếu Robinhood và Kalshi có lỗ hổng trong quy trình đăng ký và xác minh độ tuổi, cho phép người chưa đủ tuổi tham gia thị trường dự đoán thì cấu thành vi phạm pháp luật nghiêm trọng.

Ba cáo buộc pháp lý chính của bang Connecticut đối với các nền tảng thị trường dự đoán

Hoạt động không giấy phép: Cung cấp dịch vụ cá cược thể thao khi chưa có giấy phép cờ bạc của bang Connecticut

Vi phạm chính sách cờ bạc: Thiết kế hợp đồng và vận hành không phù hợp với các quy định pháp luật cờ bạc của bang

Cung cấp dịch vụ cho người chưa đủ tuổi: Lỗ hổng trong cơ chế xác minh độ tuổi, cho phép người dưới 21 tuổi tham gia

Theo thông báo của bang, Robinhood và Kalshi phải ngay lập tức ngừng quảng bá, cung cấp và tiếp thị bất kỳ hình thức giao dịch hợp đồng nào hoặc hoạt động cờ bạc trực tuyến chưa có giấy phép cho cư dân bang, nếu không sẽ đối mặt với các hình phạt dân sự, thậm chí hình sự. Ngôn từ này rất nghiêm khắc, “hình phạt hình sự” đồng nghĩa với việc lãnh đạo công ty có thể chịu trách nhiệm hình sự cá nhân, chứ không chỉ là phạt tiền công ty.

Tuyên bố cũng nêu rõ, hiện tại chỉ có 3 doanh nghiệp được cấp phép hợp pháp và đủ điều kiện kinh doanh cá cược thể thao tại Connecticut: DraftKings (thông qua Foxwoods), FanDuel (thông qua Mohegan Sun), và Fanatics (thông qua Xổ số bang). Ba công ty này đều là các nhà điều hành cá cược thể thao truyền thống, hợp tác cùng các sòng bạc hoặc cơ quan bang, vận hành dưới khung pháp lý rất nghiêm ngặt. Hàm ý của chính quyền bang là: Muốn cung cấp dịch vụ cá cược thể thao tại Connecticut thì phải được cấp phép chính thức và chịu giám sát toàn diện như ba công ty này.

Phản biện quyền quản lý liên bang của Robinhood và thế khó pháp lý

Trước các cáo buộc của chính quyền bang, “đại gia” môi giới chứng khoán trực tuyến Robinhood đã nhanh chóng phản pháo, viện dẫn “lá chắn liên bang”. Người phát ngôn của Robinhood nhấn mạnh trong tuyên bố: “Như quan điểm nhất quán của chúng tôi, các hợp đồng sự kiện (Event Contracts) của Robinhood được Ủy ban Giao dịch Hàng hóa Tương lai (CFTC) giám sát nghiêm ngặt ở cấp liên bang, cung cấp dịch vụ thông qua thực thể đăng ký Robinhood Derivatives, giúp nhà đầu tư nhỏ lẻ tham gia thị trường dự đoán trong môi trường an toàn, tuân thủ pháp luật.”

Lý lẽ trọng tâm ở đây là ưu tiên quyền quản lý liên bang. CFTC là cơ quan liên bang chịu trách nhiệm quản lý thị trường hợp đồng tương lai và phái sinh. Robinhood cho rằng các hợp đồng sự kiện về bản chất là sản phẩm tài chính phái sinh chứ không phải cờ bạc, và phải tuân theo khung pháp lý của CFTC, chứ không phải quy định cờ bạc của từng bang. Trong hệ thống pháp luật Mỹ, khi luật liên bang và luật bang mâu thuẫn, luật liên bang thường được ưu tiên.

Robinhood Derivatives là thực thể đăng ký riêng của Robinhood, đã được cấp giấy phép Thị trường Hợp đồng Được chỉ định (DCM) của CFTC. Giấy phép này cho phép họ cung cấp giao dịch hợp đồng phái sinh, bao gồm cả hợp đồng sự kiện. Về cấu trúc pháp lý, Robinhood thực sự cố gắng định vị thị trường dự đoán như một sản phẩm tài chính phái sinh thay vì cờ bạc.

Tuy nhiên, chính quyền bang Connecticut rõ ràng không chấp nhận lập luận này. Họ cho rằng: Dù Robinhood có “đóng gói” thế nào đi nữa, việc cho người dùng đặt cược vào kết quả các sự kiện thể thao và có thể thắng tiền về bản chất vẫn là cờ bạc thể thao. Sự giám sát của CFTC không thể vượt quá quyền quản lý hoạt động cờ bạc trong bang của chính quyền địa phương. Mâu thuẫn quyền lực liên bang – bang này có thể sẽ phải đưa ra tòa án liên bang phân xử.

Nói cách khác, Robinhood cho rằng họ kinh doanh giao dịch sản phẩm tài chính phái sinh hợp pháp chứ không phải “cờ bạc” như mô tả của chính quyền bang. Vấn đề định danh này là cốt lõi của vụ việc. Nếu tòa án xác định thị trường dự đoán là sản phẩm tài chính phái sinh, Robinhood và Kalshi sẽ chịu sự quản lý của liên bang CFTC, chính quyền bang không có quyền can thiệp. Nếu bị coi là cờ bạc, họ phải tuân thủ quy định cờ bạc từng bang, và việc không có giấy phép sẽ thành hành vi kinh doanh trái phép.

Về phía Kalshi, hiện vẫn chưa có phản hồi chính thức. Trường hợp của Kalshi có thể còn phức tạp hơn, bởi đây là nền tảng thị trường dự đoán thuần túy, không giống Robinhood còn có giao dịch cổ phiếu và tiền mã hóa. Mô hình kinh doanh của Kalshi phụ thuộc hoàn toàn vào thị trường dự đoán, nếu bị coi là cờ bạc và bị cấm ở nhiều bang, hoạt động kinh doanh sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Khủng hoảng tồn tại của thị trường dự đoán: Đổi mới tài chính vs giám sát cờ bạc

Vụ việc này phơi bày khó khăn căn bản về quản lý mà ngành thị trường dự đoán đang đối mặt. Ở cấp liên bang, CFTC coi thị trường dự đoán là thị trường phái sinh, đã cấp phép cho nhiều nền tảng hoạt động. Ở cấp bang, nhiều chính quyền lại xem thị trường dự đoán là biến tướng của cá cược thể thao, yêu cầu tuân thủ luật cờ bạc. Sự thiếu nhất quán giữa quản lý liên bang và bang khiến các nền tảng rơi vào vùng xám pháp lý.

Ranh giới giữa thị trường dự đoán và cờ bạc truyền thống thực sự rất mờ nhạt. Cả hai đều liên quan đến việc đặt cược vào kết quả tương lai và có thể thắng tiền, về mặt chức năng rất giống nhau. Các nền tảng thị trường dự đoán nhấn mạnh sự khác biệt như: người tham gia thể hiện dự đoán chứ không đơn thuần là cờ bạc, chức năng phát hiện giá có giá trị thông tin, áp dụng cơ chế giao dịch tài chính thay vì tỷ lệ cố định. Tuy nhiên, những khác biệt này liệu có đủ cơ sở pháp lý để tách biệt với cờ bạc hay không vẫn còn tranh cãi.

Hành động thực thi của bang Connecticut có thể tạo hiệu ứng domino. Nếu các bang khác làm theo, Robinhood và Kalshi có thể sẽ phải điều chỉnh mô hình kinh doanh trên toàn nước Mỹ, phải xin giấy phép cờ bạc từng bang hoặc rút hoàn toàn khỏi thị trường hợp đồng thể thao. Điều này sẽ là cú sốc lớn với ngành thị trường dự đoán, bởi hợp đồng thể thao là một trong những loại hình phổ biến nhất, đóng góp phần lớn khối lượng giao dịch và doanh thu.

Ba thách thức quản lý lớn mà thị trường dự đoán đối mặt

Tranh cãi về định danh: Là sản phẩm tài chính phái sinh hay hoạt động cờ bạc, chưa có định nghĩa pháp lý rõ ràng

Xung đột quyền lực liên bang và bang: Làm sao giải quyết mâu thuẫn giữa việc CFTC cấp phép và chính quyền bang cấm

Chi phí giấy phép: Nếu phải xin giấy phép cờ bạc từng bang, chi phí tuân thủ sẽ tăng vọt

Từ góc độ phát triển ngành, một khung pháp lý rõ ràng là cực kỳ quan trọng cho sự phát triển bền vững của thị trường dự đoán. Sự bất định pháp lý hiện nay khiến nền tảng, nhà đầu tư và người dùng đều gặp rủi ro. Nếu Quốc hội có thể ban hành luật liên bang riêng cho thị trường dự đoán, xác định rõ địa vị pháp lý và tiêu chuẩn quản lý, ngành sẽ có môi trường phát triển ổn định. Ngược lại, cuộc giằng co quản lý giữa bang và liên bang có thể kéo dài nhiều năm, cản trở đổi mới và gây thiệt hại cho người dùng.