Gần đây nghe được một tin tức, G7 và Liên minh Châu Âu đang âm mưu một việc lớn – chuẩn bị phong tỏa toàn diện dịch vụ xuất khẩu dầu thô bằng đường biển của Nga. Nếu chuyện này thực sự xảy ra, thị trường năng lượng toàn cầu chắc chắn sẽ dậy sóng không nhỏ.

Trước tiên phải điểm lại bối cảnh. Trước đây, các nước phương Tây đã áp dụng "giới hạn giá" đối với dầu Nga, nhưng Nga cũng không phải dạng vừa, lập tức tổ chức một "đội tàu bóng tối" khoảng 350 chiếc, lách luật để bán dầu cho các khách hàng như Trung Quốc, Ấn Độ. Lệnh cấm mới này nhằm mục đích cắt đứt hoàn toàn con đường đó. Cần biết, một phần ba xuất khẩu dầu của Nga phải dựa vào tàu chở dầu và dịch vụ vận tải biển của phương Tây, đặc biệt là đội tàu của Hy Lạp, Malta thuộc EU. Một khi lệnh cấm có hiệu lực, mảng thương mại này sẽ bị cắt đứt ngay lập tức.

Giá dầu tăng là điều không phải bàn cãi. Xuất khẩu dầu thô bằng đường biển của Nga chiếm 14% thị phần toàn cầu, con số này không hề nhỏ. Khi cung cầu bị thiếu hụt, giá dầu Brent tăng lên 120 USD/thùng cũng không phải không thể. Hơn nữa, chi phí vận chuyển cũng sẽ tăng mạnh do phải đi đường vòng, phí bảo hiểm tăng vọt, cuối cùng tất cả các chi phí này sẽ được chuyển hết về phía người tiêu dùng, áp lực lạm phát lại bùng lên một đợt nữa.

Những nước tiêu thụ sẽ bị ảnh hưởng rõ rệt nhất. Ấn Độ sẽ chịu áp lực cực lớn – gần 40% lượng dầu thô nhập khẩu của họ đến từ Nga và cực kỳ phụ thuộc vào tuyến đường biển. Khi lệnh cấm có hiệu lực, chi phí nhập khẩu sẽ tăng vọt. Trung Quốc dù có thể giảm nhẹ nhờ tuyến đường ống, nhưng xu hướng tăng giá dầu thì vẫn không thể tránh khỏi.

Nga cũng sẽ không dễ thở. Xuất khẩu năng lượng chiếm 45% thu ngân sách của họ, nếu vận chuyển đường biển bị kìm hãm, có thể sẽ buộc phải mở rộng quy mô "đội tàu bóng tối". Nhưng vấn đề là, rủi ro về an toàn và tuân thủ của những tàu cũ kỹ sẽ ngày càng lớn, về lâu dài không phải là giải pháp bền vững.

Địa chính trị vừa động, năng lượng đã xao động, tài sản biến động theo – ảnh hưởng của ván cờ này e là còn sâu rộng hơn nhiều so với vẻ bề ngoài.