Gần đây mình cứ suy nghĩ mãi một vấn đề—liệu năm 2026 có trở thành bước ngoặt của kinh tế Mỹ không? Nhìn vào ba quả bom nổ chậm này, cảm giác còn nguy hiểm hơn cả năm 2008.

Đầu tiên là nợ công. Năm 1981, nợ công Mỹ chỉ mới 1 nghìn tỷ, đến năm 2025 đã tăng vọt lên 39 nghìn tỷ. Trước đây nợ ít, lãi suất 14% vẫn chịu được, giờ quy mô nợ lớn thế này, trái phiếu kho bạc kỳ hạn 30 năm lãi suất 4% cũng đã thấy khó khăn rồi. Chi phí trả lãi mỗi năm 1,2 nghìn tỷ, đã là khoản chi lớn thứ hai, còn nhiều hơn cả quốc phòng.

Bất động sản còn phi lý hơn. Mọi người đều tập trung vào AI và nợ công, nhưng không để ý giá nhà đã điên đảo từ lâu. Cuối năm 2024, tổng giá trị lên tới 50 nghìn tỷ, đỉnh cao năm 2006 cũng chỉ 23,8 nghìn tỷ. Theo thông lệ cũ, dành 30% thu nhập mua nhà là hợp lý, giờ phải cao hơn thu nhập trung vị đến 50% mới đủ điều kiện. Tỷ trọng bất động sản trong tài sản hộ gia đình tăng từ 23% năm 2008 lên 28%, nhìn số này kiểu gì cũng thấy có vấn đề.

Xét đến AI, dùng chênh lệch lãi suất Wicksell và sai lệch phân bổ vốn để tính, bong bóng còn lớn hơn năm 2008. Sau 2008, chi phí vay thấp, mọi người đổ xô rót tiền vào AI, chênh lệch lãi suất luôn dương, sai lệch phân bổ vốn tích lũy đã vượt quá 60% GDP.

Nếu cả ba bong bóng này cùng nổ, tác động đến thị trường crypto chắc chắn không nhỏ. Ngắn hạn chắc chắn là sụt giá mạnh + cạn kiệt thanh khoản, trung hạn phải đề phòng siết chặt giám sát và tổ chức rút vốn, về lâu dài, có lẽ chỉ những dự án lớn thực sự có ứng dụng mới sống sót được.

Năm 2025 coi như đã vượt qua, nhưng tất cả vấn đề đã nổi lên mặt nước. 2026 sẽ đi về đâu, chúng ta cùng ngồi ghế nhỏ chờ xem tiếp.