Talus Network: Nhà đổi mới hạ tầng hướng tới "Kỷ nguyên AI đại lý toàn chuỗi"

Sự kiện testnet của Talus đã thu hút hơn 35.000 người dùng tham gia, chương trình airdrop cũng đang được tiến hành

Tác giả bài viết, nguồn: Người đam mê cộng đồng Talus

01 Định vị dự án: Lấp đầy khoảng trống hạ tầng AI phi tập trung

Hiện nay, đa số các dự án “AI+Crypto” áp dụng mô hình “tính toán off-chain, thanh toán on-chain”. Mô hình này tuy có hiệu suất tính toán cao, nhưng quá trình quyết định của AI vốn là một “hộp đen”, bên ngoài không thể xác minh liệu nó có tuân thủ các quy tắc đã đặt ra hay không.

Talus Network đề xuất con đường “toàn bộ trên chuỗi” hoàn toàn khác biệt, nhằm đưa logic, trạng thái và các bước quyết định của AI agent trở thành một phần của hợp đồng thông minh, được thực thi và ghi lại trực tiếp trên blockchain.

Kiến trúc này mang lại ưu thế cách mạng về khả năng xác minh: do tính minh bạch và không thể thay đổi của blockchain, bất kỳ ai cũng có thể kiểm toán toàn bộ hành vi và căn cứ quyết định của AI agent, từ đó xây dựng niềm tin “toán học” không cần bên thứ ba.

02 Kiến trúc kỹ thuật: Đa tầng, các thành phần phối hợp chặt chẽ

Tech stack của Talus bao gồm nhiều thành phần phối hợp, cùng nhau tạo nên nền tảng AI agent phi tập trung hiệu quả và an toàn.

Cơ sở hạ tầng nền tảng

Cốt lõi của Talus là các node blockchain bằng chứng cổ phần dựa trên Cosmos SDK và CometBFT, gọi là Protochain Node. Lựa chọn này mang lại sự linh hoạt, ổn định và hiệu suất cao, làm nền tảng vững chắc cho hoạt động của AI agent.

Ở lớp hợp đồng thông minh, Talus sử dụng Sui Move làm ngôn ngữ hợp đồng thông minh. Ngôn ngữ Move nổi tiếng bởi hiệu suất cao, tính an toàn và thuộc tính lập trình, giúp tăng độ an toàn cho logic on-chain, đơn giản hóa việc tạo, chuyển giao và quản lý tài sản số.

Tích hợp xuyên chuỗi và tài nguyên off-chain

Talus còn tích hợp giao thức IBC cho phép giao tiếp xuyên chuỗi, đảm bảo khả năng tương tác liền mạch giữa các blockchain, giúp AI agent có thể giao tiếp và tận dụng dữ liệu, tài sản từ nhiều blockchain khác nhau.

Để giải quyết khoảng cách giữa nhu cầu tính toán cao của AI và môi trường blockchain, Talus đưa ra khái niệm đối tượng phản chiếu (mirror object) để thể hiện và xác minh tài nguyên off-chain như mô hình, dữ liệu và đối tượng tính toán trên on-chain, đảm bảo tính duy nhất và khả năng giao dịch của các tài nguyên này.

Các tính năng cốt lõi của AI agent

Thông qua tech stack AI của Talus, nhà phát triển có thể tạo các AI agent với bốn đặc tính chính:

Tự chủ: hoạt động mà không cần liên tục có chỉ dẫn từ con người, tự quyết định dựa trên lập trình và học hỏi

Khả năng xã hội: giao tiếp với các agent khác (bao gồm cả con người) để hoàn thành nhiệm vụ

Phản ứng: nhận biết môi trường và phản ứng kịp thời với thay đổi

Chủ động: chủ động hành động theo mục tiêu và dự đoán

03 Tiến trình hệ sinh thái: Ra mắt testnet & ứng dụng đầu tiên

Talus Network đã bước vào giai đoạn phát triển thực chất. Tháng 9 năm nay, Talus ra mắt testnet công khai cùng ứng dụng đầu tiên idol.fun, một nền tảng cho phép người dùng tương tác với virtual idol phi tập trung.

Ứng dụng này có hai vai trò: một mặt là PoC, minh họa trực quan chức năng “AI agent on-chain”; mặt khác là công cụ dẫn dắt mạng lưới, thu hút người dùng sớm tham gia thử nghiệm, tạo nền tảng giao dịch và cộng đồng ban đầu cho mạng lưới.

Về huy động vốn, tháng 2/2024 Talus Network hoàn thành vòng gọi vốn đầu tiên 3 triệu USD do Polychain Capital dẫn đầu. Sau đó, tháng 11 tiếp tục hoàn thành vòng chiến lược 6 triệu USD với mức định giá 150 triệu USD, có sự tham gia của nhiều quỹ đầu tư nổi tiếng.

Đội ngũ dự án do CEO Mike Hanono và COO Ben Frigon dẫn dắt, đều là những người dày dạn kinh nghiệm trong lĩnh vực blockchain và AI.

04 Thách thức & triển vọng: Thử thách then chốt trên con đường thương mại hóa

Dù có tầm nhìn công nghệ lớn lao, Talus Network vẫn đối mặt với ba thách thức lớn trên con đường thương mại hóa:

Tính khả thi kỹ thuật và hiệu quả chi phí

Trở ngại lớn nhất của “AI toàn bộ on-chain” là làm sao giảm chi phí tính toán xuống mức chấp nhận được về mặt thương mại, nhưng vẫn đảm bảo tính phi tập trung và khả năng xác minh.

Ngay cả trên các public chain hiệu suất cao như Sui, chi phí vận hành AI agent phức tạp vẫn có thể cao hơn nhiều giải pháp off-chain, điều này cực kỳ hạn chế không gian ứng dụng.

Cạnh tranh thị trường và sự khác biệt

Lĩnh vực “AI agent phi tập trung” không phải mới, trên thị trường đã có những dự án như Fetch.ai, Olas (Autonolas),… đa phần áp dụng mô hình lai “tính toán off-chain + điều phối/thanh toán on-chain” nên có ưu thế về hiệu suất và chi phí.

Talus với con đường “toàn bộ on-chain” phải chứng minh rằng trong một số kịch bản nhất định, “ưu thế niềm tin” có thể bù đắp cho bất lợi về hiệu suất và chi phí.

Tạo giá trị và xây dựng hệ sinh thái

Token của Talus sẽ được sử dụng cho quản trị mạng lưới, trả phí cho AI agent thực thi nhiệm vụ,… Hiệu quả tạo giá trị của token phụ thuộc trực tiếp vào việc có thể thúc đẩy một hệ sinh thái nhà phát triển và AI agent lớn mạnh, sôi động hay không.

Ở giai đoạn đầu, việc thiết kế cơ chế khuyến khích hiệu quả để kích hoạt hiệu ứng mạng lưới sẽ là thử thách chủ chốt của mô hình kinh tế token.

Hiện tại, hoạt động testnet của Talus đã thu hút hơn 35.000 người dùng tham gia, chương trình airdrop cũng đang diễn ra.

Các quan sát viên trong ngành đang theo dõi sát sao liệu Talus có thể tìm ra điểm cân bằng giữa lý tưởng công nghệ và tính khả thi thương mại, từ đó thực sự mở ra kỷ nguyên mới cho AI agent phi tập trung hay không.